Şişli Müftüsü Tahsin Aydın Projelerini Anlatıyor
Şişli Müftüsü Tahsin Aydın, Şişli’nin her mahallesinde 4-6 yaş çocuklar için bir Kur’an kursu açma hayali olduğunu söyledi. İnşaatı devam eden Kurtuluş Cami 4 – 6 yaş çocuk Kur’an kursu için vatandaşlardan destek rica etti.
TDV Vakıfbank Yardım Hesabı TR27 0001 5001 5800 7278 6237 64
Kur’an Kursu Nedir?
ürkçe’de Kur’an kursu olarak anılan ve temel işlevi Kur’an’ı doğru ve usulüne uygun biçimde okumayı öğretmek, Kur’an’ın bir kısmını veya tamamını ezberletmek olan kurumlar ilk dönemlerde daha çok “dârülkur’ân, küttâb, dârülküttâb, mekteb” gibi isimlerle anılmakta, ayrıca yüksek seviyede kıraat bilgilerinin verildiği ve uygulandığı kurumlara “dârülkurrâ”, bilhassa hâfız yetiştiren müesseselere de Selçuklular ve Osmanlılar’da “dârülhuffâz” denilmekteydi. Özellikle küçük çocuklara Kur’an okumanın öğretildiği ve kısmen ezberletildiği yerler için tarihte en çok kullanılan isim küttâb, Osmanlılar’da ise “mekteb-i sıbyân” veya kısaca mektep olmuştur. Günümüzde İslâm ülkelerinde bu isimlerin bazısına rastlandığı gibi bir kısmı millî ve mahallî dillerde başka isimler de kullanılmaktadır (aş.bk.).
Hz. Peygamber, Mekke’de müslümanların Kur’an’ı okuyup öğrenmelerini sağlamak üzere Erkam b. Ebü’l-Erkam’ın evini (Dârülerkam) merkez olarak seçmişti. Bu sebeple Dârülerkam’ın İslâm tarihinde ilk eğitim öğretim merkezi olduğu kabul edilir. İbn Sa‘d, Mekke’de ilk Kur’an tâlim eden kişinin Abdullah b. Mes‘ûd olduğunu kaydeder (eṭ-Ṭabaḳāt, III, 151). Daha sonra Medine’ye öğretmen olarak gönderilen ve kendisine “kāri” veya “mukrî” denilen Mus‘ab b. Umeyr’in de Dârülerkam’a devam edenlerden olduğu belirtilir. Medine’de Suffe talebeleri esas itibariyle Kur’an öğreniyorlardı (Hamîdullah, II, 77). Burası yetersiz kalınca mahallelerde de Kur’an öğretilen yerler açılmaya başlandı. İbn Sa‘d, hicretin 2. yılında (624) Medineli Mahreme b. Nevfel’in evinde Kur’an öğretimine ayrılan bir bölümün dârülkurrâ olarak adlandırıldığını belirtir (eṭ-Ṭabaḳāt, IV, 205). Ayrıca yeni açılan mescidlerden de bu iş için faydalanılıyordu.
Ignaz Goldziher, Asr-ı saâdet’te Kur’an’ın öğretildiği yerlere küttâb denildiğini belirterek bu konuda bazı deliller sıralar (ERE, V, 199). Ahmed Çelebi ise Resûlullah devrinde küttâb kelimesinin okuma yazma öğretilen yerler hakkında kullanıldığını, Kur’an öğretilen yerler için kullanılmasının ise daha sonraki bir döneme rastladığını ileri sürer (İslâmda Eğitim-Öğretim Târihi, s. 33-45). Araştırmalar, küttâbın “Kur’an okulu” anlamında kullanılmasına Emevîler’in son zamanlarında başlandığını, Abbâsî döneminden itibaren de yaygınlaşarak günümüze kadar geldiğini göstermektedir (EI2 [Fr.], V, 572). Christian Snouck-Hurgronje’nin incelemelerine göre bütün İslâm ülkelerinde çocuklar Kur’an’ı bir veya birkaç defa hatmetmek zorundaydı (Jaeschke, s. 81). Nitekim müslümanlara ait hemen bütün biyografilerde onların tahsil hayatına Kur’an’ı öğrenerek veya ezberleyerek başladıkları belirtilir. İbn Hazm, Hz. Ömer döneminde hızla genişleyen İslâm topraklarının her yerinde açılan mekteplerde çocuklara Kur’an öğretildiğini bildirir. Arap olmayan milletlerin İslâm ümmetine katılmasının bir sonucu olarak Kur’an öğretimine gittikçe artan bir önem verilmiş, kurumlar yaygınlaşmış, bu sayede çeşitli ırklara mensup topluluklar bir tek ümmet olmayı başarmıştır (el-Faṣl, I, 195; II, 216). İbn Haldûn, İslâm inancının Kur’an’a ve bazı hadislere dayandığını, bu sebeple çocuklara Kur’an’ı öğretmenin dinî şiârlardan biri olduğunu, müslümanların bu şiâra sımsıkı sarılıp onu uyguladıklarını belirtmekte, daha sonra özellikle Mağrib ülkeleriyle Afrika’nın diğer İslâm beldelerinde ve Endülüs’te yürütülen Kur’an öğretim metotları hakkında bilgi vermektedir. Ebû Bekir İbnü’l-Arabî de Endülüslüler’in öğretim yönteminden takdirle bahsetmekte, bunların küçük çocuklara önce yazı, aritmetik ve Arapça öğrettiklerini, daha sonra kıraat hocasına gönderdiklerini, hocanın onlara şifahî olarak Kur’an tâlim ettiğini ve her gün bir miktar âyeti ezberlettiğini belirtmektedir. Faslı âlim İbnü’l-Hâc el-Abderî’nin el-Muḳaddime’sinde “mekteb” ve “küttâb” diye andığı Kur’an okullarıyla ilgili verdiği bilgiler, sıraladığı kurallar ve yer yer dile getirdiği eleştiriler, özellikle VIII. (XIV.) yüzyılda Kuzey Afrika’daki küttâbların durumunu yansıtması bakımından önemlidir
Kaynak
